Vào giữa tháng 12/2011, tôi quay trở lại Hà Nội.
Lần trở lại này, Hà Nội đón tôi không phải bằng mùa thu lãng mạn với những cơn gió heo may, không phải với bối cảnh là cơn mưa phùn nhẹ giữa trời đêm với ánh đèn đường vàng và mùi hoa sữa đung đưa theo ngọn gió tỏa hương đến nồng nàn.
Hà Nội đón tôi với khí trời rét đậm của mùa đông, là sương khói của đất trời, là gió lùa vào làm cơ thể khẽ rùng mình dù đã mặc áo đến 3 lớp, là xoa xoa hai bàn tay vào nhau để xua đi cái lạnh giá, là cây bàng rụng hết lá chỉ còn trơ trọi thân với cành.
Đợt này, tôi ra Hà Nội ngoài việc khảo sát thị trường nơi đây, và tư vấn về hệ thống để thành lập Trung Tâm Bác Sĩ Gia Đình Hà Nội (sau đó đã thành lập vào tháng 6/2012), tôi còn tham gia vào những hoạt động dưới vai trò và sứ mệnh của một người doanh nhân xã hội.
Trong những khoảng khắc của quá khứ đã dẫn tôi đến chuyến đi này, tôi nhận ra rằng mình cần phải biết được: “Con đường mình đang đi có xuất phát điểm từ đâu?”. Tôi hiểu ra rằng, con đường tôi đang đi bắt đầu từ một nỗi đau, được hun đúc bằng tình yêu thương và lớn dần lên bằng trải nghiệm.
Con đường tôi đang đi bắt đầu từ một nỗi đau, được hun đúc bằng tình yêu thương và lớn dần lên bằng trải nghiệm.
Tôi tham gia vào một khóa tập huấn dành cho các doanh nhân xã hội và được sự hướng dẫn tận tình của Marie So – người sáng lập doanh nghiệp xã hội Shokay – một doanh nhân xã hội thành công tiêu biểu của Châu Á. Cô Marie So có vóc dáng nhỏ nhắn, tóc xoăn nhẹ đến bờ vai, gương mặt sáng, trang điểm nhẹ và không có tì vết dễ nhận thấy của một người phụ nữ Hong Kong. Cô ăn mặc giản dị, tinh tế, có giọng nói nhanh và là cô giáo thứ 2 mà tôi từng vẽ trộm trong giờ học (nhưng sau đó thì tôi lại quên gửi tặng cô bức tranh mình vẽ).
Sau 3 ngày đào tạo, chúng tôi tham gia vào chuyến team building dành cho các Doanh nhân Xã hội ở Sơn Tây, khu Sơn Tinh Camp. Nếu bạn chưa biết, thì Sơn Tinh Camp là một khu dã ngoại rất thú vị, nó nằm cách Hà Nội khoảng 40km, nơi đây được bao bọc bởi thiên nhiên phối trộn giữa sự bình yên của hồ Đồng Mô và vẻ hùng vĩ của ngọn núi Ba Vì, tương truyền đây chính là nơi diễn ra cuộc đại chiến không khoan nhượng giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh trong truyền thuyết. Chúng tôi đã tìm đến với nhau, và tìm đến với chính mình, ở nơi này.
Trên chuyến xe đến Sơn Tinh Camp, chúng tôi chia làm các gia đình nhỏ để cùng tham gia vào các cuộc thi sắp tới, mỗi gia đình đều cần phải tự sáng tạo cho mình một kịch bản, một câu chuyện riêng để thể hiện. Gia đình của tôi có tên là gia đình “Tứ đại lầm lỡ” vì cả 4 đời chồng vợ đều vì “lầm lỡ mà tìm thấy nhau”. Chúng tôi lấy Slogan là “Quay đầu là bờ, ai ngờ là Thái Bình Dương”. Trong “gia đình” của mình, tôi có vợ đẹp, con hiền cháu thảo, anh trai chị dâu và ông bà “vừa lớn tuổi lại vừa ham chơi”.
Khi xe đến Sơn Tinh Camp, trời đã nhá nhem tối, chúng tôi cất hành lý vào lều dành cho từng gia đình, và cùng nhau dùng bữa tối, một người anh mang đến những bầu rượu ngon khiến cho bữa ăn tối hôm đó thật đáng nhớ. Sau khi đã no say, chúng tôi đốt lên ngọn lửa cao khoảng 3 mét và tất cả các gia đình đều quây quần thành vòng tròn. Đứng cách xa 10 bước chân bạn vẫn cảm thấy sức nóng của ngọn lửa này “hắt” vào mặt và làm mình ngạt thở. Ban đầu ngọn lửa bùng lên dữ dội và áp đảo chúng tôi, song chỉ sau đó ít phút, có một ngọn lửa mãnh liệt khác được thắp lên bên trong mỗi doanh nhân xã hội, và chúng tôi đã nhanh chóng lấy lại sự vững vàng của mình – đó là “Sức mạnh của những người phi lý”, như tên một cuốn sách viết về những doanh nhân xã hội đã được dịch ra tiếng Việt. Và từng gia đình bắt đầu trình diễn phần thi của mình…
Thật khó để diễn tả hết cảm xúc của buổi tối hôm đó. Chỉ biết là sau phần trình diễn vô cùng hài hước và hết sức tuyệt vời của các gia đình. Chúng tôi đã “nhảy múa” cùng nhau cho đến tận khuya. Bầu rượu nóng, dĩa thịt trâu, dàn karaoke, ngọn lửa lớn, đêm đầy sao và bè bạn xung quanh, tất cả làm nên một buổi tối thật hạnh phúc bên nhau. Sau này tôi hiểu rằng một trong những điều dẫn đến hạnh phúc chính là cảm giác được hòa mình vào chung một nhịp điệu cơ thể với tất cả những người xung quanh, và cảm thấy bản thân mình thuộc về một điều gì đó có ý nghĩa và lớn lao hơn chính mình. Chúng tôi đã thật sự làm như vậy, điều quan trọng là chúng tôi đã “cởi bỏ” tất cả mọi “lớp phục trang” của mình, lúc đó chỉ còn chân lý của những con tim đang đập say sưa với sự cống hiến và lý tưởng sống vẫn tồn tại một cách đầy khao khát giữa cuộc đời thực tế và trần trụi. Chúng tôi dường như tìm về dòng chảy của tự nhiên và để cho bản thân mình xuôi theo dòng chảy đó, tìm lại hình hài ấu thơ của mình, khi tất cả chỉ là những đứa trẻ và những đứa trẻ đó luôn làm 3 việc sau đây mỗi ngày, đó là cười, khóc và mơ ước.
Chúng tôi dường như tìm về dòng chảy của tự nhiên và để cho bản thân mình xuôi theo dòng chảy đó, tìm lại hình hài ấu thơ của mình, khi tất cả chỉ là những đứa trẻ và những đứa trẻ đó luôn làm 3 việc sau đây mỗi ngày, đó là cười, khóc và mơ ước.
Đêm đã về khuya, các “gia đình” đã về lều của mình, các khu lều nằm xoay lưng lại với mặt hồ yên ả, một số người vẫn đi tản mác ở những khu vực khác, tìm kiếm cho mình một góc của sự tĩnh lặng. Tôi ngồi hướng ra mặt hồ và “trầm tư suy ngẫm”. Đêm đó tôi có một cuộc trao đổi thú vị với 2 người bạn, 1 nam và 1 nữ, chúng tôi mở lòng ra và chia sẻ với nhau nhiều điều. Đây sẽ là cuộc nói chuyện mà tôi sẽ rất nhớ, khi chúng ta mở hẳn trái tim của mình ra để đón nhận người đối diện bằng tình yêu thương. Có lẽ chính tần suất của những cuộc nói chuyện như vầy sẽ làm nên chất lượng của cuộc sống. Và nếu như có một người như vậy để chia sẻ mỗi ngày thì thật là hay quá.
Đêm hôm đó, khi có thời gian để suy nghĩ một mình, tôi đã suy ngẫm rất nhiều về cuộc hành trình mà mình đang đi. Vậy là tôi đã trở thành con người khá giống như những gì tôi hình dung từ năm 18 tuổi. Nhìn lại chặng đường ngắn mình đã đi qua. Đây có lẽ là một chuyến phiêu lưu thú vị, kỳ cục có, và kỳ diệu cũng có. Song tôi biết không có những câu chuyện thần kỳ mà chỉ có lòng can đảm dám dấn thân và đương đầu với những thử thách, sống một cách trung thực với ước mơ của chính mình và không từ bỏ khi gặp thất bại. Vậy là tôi đã trả lời được câu hỏi [Quá khứ] “Đâu là điểm bắt đầu của chặng hành trình này?”, và [Hiện tại] “Mình đang ở đâu, sau 5 năm đặt mục tiêu cho bản thân?”, và tôi có nghĩa vụ phải trả lời một câu hỏi cho chính mình, đó là [Tương lai] “Ở tận cùng cuộc hành trình này, mình muốn đi về đâu?”
“Ở tận cùng cuộc hành trình này, mình muốn đi về đâu?”
Ngôì đối diện trước mặt hồ phẳng lặng, trong đêm khuya tĩnh mịch cho đến buổi sớm tinh khôi. Tôi đã suy nghĩ và tự trả lời cho mình rất nhiều câu hỏi, “Tôi sẽ phát triển HELP đến mức độ nào thì sẽ dừng lại?”, “Tình yêu của tôi là gì?”, “Ai là người mà tôi yêu?”, “Mặt trái của việc đạt được mục tiêu khi còn rất trẻ, bài học ở đây là gì, đâu là giải pháp, và làm sao để chia sẻ lại bài học này cho những bạn trẻ khác?”… Và những câu hỏi khác.
Có lẽ đến một thời điểm nào đó, ở cấp độ nhu cầu lúc đó của bạn, thì việc kiếm thật nhiều tiền hơn nữa không còn là điều quá quan trọng. Còn những điều khác mà người ta phấn đấu cả cuộc đời để dành lấy được: danh tiếng, địa vị sẽ trở nên không còn ý nghĩa gì lắm. Và nếu như đó là mục tiêu duy nhất của bạn, thì bạn sẽ dừng lại vì đã chạm đến tận cùng giới hạn của mình. Bạn đã bắt đầu suy nghĩ rằng “Hãy nghỉ ngơi và bắt đầu hưởng thụ cuộc đời này”. Ở cái giây phút chân thật đó, có lẽ chỉ có duy nhất một điều đó là niềm đam mê và tinh thần cống hiến để phục vụ xã hội mới có thể biến bạn trở thành một cái gì đó to lớn hơn bản thân mình và giúp cho bạn nhấc bước đi tiếp trên cuộc hành trình.
Tôi cho rằng chính quá trình suy ngẫm này đã hoàn thiện con người bên trong của mình rất nhiều, bởi “bạn không thể thực hiện cuộc hành trình bên ngoài trước khi thực hiện cuộc hành trình bên trong”. Tôi sẽ còn cần phải trả lời những câu hỏi này không chỉ bằng suy ngẫm, mà còn bằng hành động và trải nghiệm, song sự suy ngẫm mang lại cho tôi sự đúc kết, và từ đó giúp tạo ra nội lực cho bản thân.
Chuyến đi này giúp cho tôi biết được rằng, khi con tim ta gắn kết với con tim của người khác, hình hài của ta như thế nào không còn là điều quan trọng với họ. Bằng việc gắn kết với nhau và cùng chia sẻ với nhau những trải nghiệm tốt đẹp, con người của chúng ta cũng sẽ dần trở nên tốt đẹp hơn. Những cảm nhận đó sẽ ở lại với ta mãi mãi. Điều đó phụ thuộc vào việc chúng ta có dám mở rộng trái tim của mình để đón nhận người khác, và có dám “chạm vào cuộc sống của những người xung quanh” hay không.
Khi con tim bạn gắn kết với con tim của người khác, hình hài của bạn như thế nào không còn là điều quan trọng với họ.
“Điều đó phụ thuộc vào việc bạn có dám mở rộng trái tim của mình để đón nhận người khác, và bạn có dám chạm vào cuộc sống của những người xung quanh hay không.”
Câu trả lời nằm trong sự suy ngẫm của mỗi người. Về cuộc hành trình bên trong mà chúng ta cần phải thực hiện, để cho bản nhạc hay nhất của cuộc đời sẽ được cất lên chứ không bị chôn vùi cùng mình dưới nấm mồ và chưa bao giờ được vang lên dù chỉ một lần trong đời. Sự suy ngẫm chính là một công cụ rất hữu ích để học tập và phát triển. Tuy nhiên, sự suy ngẫm chỉ có thể trở thành công cụ học tập khi nó đi đôi với giá trị của sự thật.
Nếu người lãnh đạo có thể xây dựng một tập thể nơi mà mỗi người đều sống chân thật với nhau, họ sẽ cùng nhau tạo ra một môi trường giải phóng sức mạnh học hỏi vô cùng to lớn ấy.
Có những câu hỏi tôi đã trả lời được phần nào và những câu hỏi mà tôi vẫn đang tiếp tục tìm kiếm câu trả lời.
Tôi sẽ tiếp tục chất vấn cuộc đời mình.
Tạ Minh Tuấn – TMT – là doanh nhân thành công tiên phong trong nhiều lĩnh vực khởi nghiệp tại Việt Nam, là 1 trong 30 người thành công nổi bật và ảnh hưởng nhất tại Việt Nam theo bảng xếp hạng danh tiếng “30 Under 30″ của tạp chí hàng đầu thế giới về kinh doanh Forbes, đồng thời cũng là người sáng lập YUP! Start-Up Education & Incubation Centrer (www.yup.edu.vn).
>> Bài viết hay về khởi nghiệp